Weer groei bij exporterende sectoren
Het dieptepunt is voor de van de exportafhankelijke sectoren voorbij. In de transportsector zijn ondernemers minder negatief over de omzetverwachtingen. Het herstel is vooral te zien in de internationale logistiek. Door de licht verbeterende economische situatie in de eurozone groeien de industrie, transport en groothandel weer in 2014. De agrarische sector groeit volgend jaar gestaag door met als positieve uitschieter de melkveehouderij.

De horeca laat in 2014 een gematigde groei zien van het volume. Voor een deel komt dit voort uit een toename van het aantal toeristen. Ook de eerste signalen van een licht verbeterend consumentenvertrouwen kunnen de horeca een zetje in de rug geven. Voor de detailhandel neemt in 2014 de krimp af. Onzekerheid zet nog steeds de bestedingen in vooral de non-food onder druk.

De flinke productiedaling in de bouw is voorbij. In juli en augustus groeide de productie in de bouw twee maanden op rij. Met respectievelijk 0,1% en 0,2% ten opzichte van de maand eerder is de toename marginaal, maar de hevige productiedalingen van de afgelopen jaren zijn voorbij. Het sentiment onder aannemers is de afgelopen maanden ook minder negatief geworden. De tijdelijke btw-verlaging op arbeidskosten bij renovatie, herstel en tuinonderhoud is in het begrotingsakkoord negen maanden verlengd tot het einde van 2014. De kans bestaat wel dat consumenten een geplande verbouwing hierdoor nog enkele maanden uitstellen.

Voor het eerst sinds decennia zal in 2014 het volume in de zorg dalen. De productievolumes in ziekenhuizen nemen dit jaar al af. Door onder andere een hoger eigen risico op de basisverzekering maken verzekerden een scherpere afweging tussen kosten en noodzaak van zorg. Ook bij verpleging en verzorging is een daling waarneembaar. Zorgverzekeraars kopen bovendien steeds scherper in waardoor de prijzen onder druk staan Na een krimp in 2013, groeit het onderwijs weer in 2014. In het onderwijsakkoord is een investering van bijna € 700 miljoen afgesproken en het begrotingsakkoord heeft nogmaals € 650 miljoen voor het onderwijs opgeleverd.

Meer informatie: ING – Unieke krimp in zorg verwacht – november 2013