Ook dit jaar zijn er grote inkomensverschillen tussen de sectoren en tussen bedrijven binnen een sector. Leghennenhouders schrijven weer zwarte cijfers (na het forse verlies in 2013), maar vleesvarkensbedrijven, akkerbouwers en fruittelers incasseren een forse inkomensdaling.

Ondernemers zijn in sterke mate afhankelijk van prijsvorming van producten. Opbrengstprijzen schommelen meer dan in het verleden en dat werkt vooral bij grotere bedrijven sterk door op het inkomen. Naast prijs bepalen ook de bedrijfsomstandigheden (grootte, ligging, verkaveling), vakmanschap, managementkwaliteiten en verschil in strategie het inkomen.

Inkomen melkveebedrijven daalt

Bij de melkveebedrijven is sprake van een lichte inkomensdaling. Dit wordt voornamelijk veroorzaakt door de lagere melkprijs. Vooral de laatste maanden is die sterk gedaald. De bedrijven realiseren wel een kostenbesparing door lagere voerprijzen. De prijs van geitenmelk ligt wel op een hoger niveau dan vorig jaar, waardoor de geitenbedrijven een inkomensstijging realiseren.

Pluimveesector profiteert van lagere voerkosten

De sterkste inkomensstijging in de pluimveesector in 2014 komt voor rekening van de leghennenhouders na het forse verlies in 2013. Er is sprake van flink herstel, maar het niveau is nog wel matig. De lagere voerkosten zorgen voor de vleeskuikenbedrijven voor een sterke inkomensverbetering. Door de recente uitbraak van vogelgriep loopt de sector flinke economische schade op. Ook brengt de uitbraak onzekerheid met zich mee voor de toekomstige opbrengstprijzen.

Grote inkomensverschillen glastuinbouwbedrijven

Het inkomen uit bedrijf in de glastuinbouw is gemiddeld € 80.000 per onbetaalde aje, ongeveer € 20.000 meer dan in 2013. Per bedrijf zijn er grote inkomensverschillen, zowel tussen als binnen de onderscheiden typen bedrijven. De sierteeltsector (snijbloemen en pot- en perkplanten) realiseert een inkomensherstel door hogere opbrengsten en dalende energiekosten. De glasgroentebedrijven profiteren ook van lagere energiekosten. De opbrengsten daalden echter eveneens door minder opbrengsten uit de verkoop van komkommers, paprika en energie. Het geproduceerde productvolume van de glasgroentetelers steeg wel. Tomatenopbrengsten lagen aan het einde van het seizoen op een goed niveau, ondanks de Russische boycot. Voor de glasgroentegewassen lijken de gevolgen van de boycot vooralsnog mee te vallen, individuele gevallen daargelaten. Van de glastuinbouwbedrijven heeft ongeveer 40% in 2014 in meer of mindere mate te kampen met liquiditeitsproblemen. De solvabiliteit ligt bij 20% van de bedrijven op 10% of lager.

Inkomensdaling varkensbedrijven ondanks lagere voerkosten

Het inkomen van varkenshouders daalt fors tot € 11.000 per onbetaalde aje. Dat is vooral veroorzaakt door lagere vleesvarkensprijzen als gevolg van het wegvallen van Rusland als afnemer van Europees varkensvlees en het lagere verbruik van varkensvlees in de EU. De voerkosten gaan wel omlaag, maar te weinig om de opbrengstderving goed te maken. Tussen de typen varkensbedrijven bestaan grote inkomensverschillen. De geraamde inkomens zijn gemiddeld het laagst, en in 2014 zelfs negatief, op de vleesvarkensbedrijven en het hoogst op de zeugenbedrijven, die door de lagere voerkosten een kleine plus op het inkomen kunnen noteren.

Lager prijsniveau akkerbouwgewassen

Het inkomen op de akkerbouwbedrijven daalt in 2014 flink door fors lagere opbrengstprijzen van vrijwel alle gewassen. Gemiddeld is het inkomen uit bedrijf per onbetaalde aje € 27.000. Dat is het slechtste resultaat sinds 2004. Dit heeft te maken met hoge producties per hectare van de meeste akkerbouwgewassen, niet alleen in Nederland maar in geheel Noordwest-Europa.

Grote inkomensverschillen in de opengrondstuinbouw

In de opengrondstuinbouw boeken alleen de bloembollentelers door hogere opbrengstprijzen een inkomensverbetering. Met een geraamd inkomen uit bedrijf van € 100.000 per onbetaalde aje bereiken de bloembollenbedrijven het hoogste inkomen uit deze eeuw. Het inkomen van fruittelers daalt fors doordat hoge producties van appels en peren zorgen voor lage prijzen. De prijsdaling is het gevolg van het grote Europese aanbod en het importverbod dat Rusland sinds augustus heeft ingesteld. Bij vollegrondsgroentetelers wordt de stijging van de gemiddelde productie per hectare teniet gedaan door een dubbel zo grote prijsdaling. Boomkwekerijbedrijven zien hun inkomen opnieuw dalen. Dit is vooral het gevolg van een sterke daling van de exportwaarde naar Duitsland.

Bron: LEI WUR